Podział Samarzewa nastąpił po korekcie granicznej w 1817 roku między Królestwem Prus i Cesarstwem Rosyjskim. Zaborcy ciachnęli wzdłuż traktu (choć nie dzisiejszego), który piął się na okoliczne wzgórza. Po rosyjskiej stronie zostało Samarzewo, po niemieckiej Szamarzewo. Przyjęło się też nazewnictwo „Szamarzewo Pruskie" i „S(z)amarzewo Polskie" (od Królestwa Polskiego).
„WIELMOŻNY PANIE WOJEWODO!"
Tak rozpoczynało się pismo mieszkańców Szamarzewa do wojewody poznańskiego Adolfa Rafała Bnińskiego, wystosowane 9 kwietnia 1925 roku. Gospodarze domagali się przywrócenia starej drogi, która była onegdaj centralną dla Szamarzewa i Samarzewa. Zatem de facto mogło dojść do połączenia obu wsi.
– Za czasów separacji i regulacji granic wyznaczono granicę przez środek wsi Szamarzewo. Przez co połowa wsi z kościołem została po stronie Kongresówki, druga połowa po stronie Poznańskiego. Wówczas również skasowano drogę publiczną, która od niepamiętnych czasów prowadziła wprost przez środek wsi Szamarzewo – pisali obywatele.
Pod wnioskiem podpisało się kilkunastu gospodarzy. Byli to m.in.: Tomasz Rumiński, Kazimierz Krall, Józef Gabryel, Jan Bartkowiak, Klemens Langner, Wojciech Kwapich, Antoni Czerniak, Tomasz Maciejewski, Michał Nowaczyk, Tomasz Wieczorkowski, Marcin Pietraszak, Michał Budaszewski, Jan Łyskawa, Antoni Kubiak, Stanisław Janaszak, Tomasz Warczygłowa (sołtys).
ODBUDOWA DROGI
Mieszkańcy wskazali na świadka tych wydarzeń 85-letniego wówczas Franciszka Podlewskiego, który na rozkaz władz pruskich zaorywał tę drogę.
– Zamiast tej starej drogi wyznaczono i pobudowano drogę inną i dość daleko naokoło Szamarzewa – argumentowali obywatele.
Rolnicy z Szamarzewa poprosili wojewodę, aby stara droga została przywrócona. Wojewoda przekazał sprawę do Wydziału Powiatowego we Wrześni. Starostwo przystąpiło do „odorania drogi". Z mapy katastralnej wynikało, że stara droga przechodzi m.in. przez włości hrabiego Władysława Mazurkiewicza. Władze powiatu nakazały mu przywrócenie arterii do statusu drogi publicznej, według wskazań mapy katastralnej.
JAK TO W KONGRESÓWCE
W związku z tym, że druga część wsi znajdowała się w sąsiednim województwie łódzkim i sąsiednim powiecie słupeckim, zarząd gminy w Szamarzewie (sołectwo) wysłał pismo do Wydziału Powiatowego w Słupcy w sprawie przywrócenia starej drogi po stronie samarzewskiej.
– Wydział Powiatu Słupeckiego nie posiada map katastralnych, z których wynikałoby położenie tej drogi. Zatem mieszkańcy Samarzewa nie widzą potrzeby stworzenia na nowo tej drogi. Wobec tego tutejszy urząd uważa sprawę za nieaktualną, gdyż otwarcie drogi do Szamarzewa byłoby dla tamtejszej gminy bardzo kosztowne z powodu wykupu gruntów pod wspomnianą drogę – stwierdził Wydział Powiatowy w Słupcy.
Zatem ponowne zjednoczenie obu wsi przez drogę zostało zablokowane.
EPILOG
W 2018 roku odbył się wspólny jubileusz 750-lecia S(z)amarzewa, obchodzony w obu miejscowościach. Po latach nastąpiła historyczna koniunkcja między społeczeństwami. Ponadto wspomniana droga – o długości 1,8 km – została w 2020 roku gruntownie wyremontowana przez gminę Kołaczkowo, kosztem 945 tys. zł.
Zdjęcie główne: Zaorana droga, rosyjska granica i nie istniejący już drewniany kościół pw. Michała Archanioła w Samarzewie.
W środku: Pocztówka z Szamarzewa z 1910. Gospoda, urząd celny, posterunek żandarmerii i granica z widokiem na Samarzewo
Mapka z 1925 przebiegiem zaoranej drogi
Droga po przebudowie w 2020 roku
0
0
0
0
0
0
Filip Biernat
Brak komentarza, Twój może być pierwszy.
Dodaj komentarz