Rok 1920 w Kołaczkowie. Reymont, Niemcy, sołtys i komisarz...

10 stycznia minęła 100. rocznica obecności Władysława Reymonta w Kołaczkowie. Dokładnie sto lat temu pisarz kupił majątek ziemski Kołaczkowo.

10 stycznia 1920 Władysław Reymont podpisał umowę na zakup folwarku z Urzędem Osadniczym w Poznaniu (wcześniej majątek należał do Pruskiej Komisji Kolonizacyjnej). Pierwotnie nabył dwór i 120 ha ziemi. Wpłacił wówczas 250 tysięcy marek polskich zaliczki. Ostatecznie jego gospodarstwo rozrosło się do 213 ha.

Co ciekawe Reymont kupił dwór w Kołaczkowie w czasie kiedy przebywało tutaj jeszcze ok. 200 niemieckich kolonistów. Zaczęli wyjeżdżać z Kołaczkowa dopiero w lipcu i sierpniu tegoż roku.

Należy dodać, że Władysław Reymont nie kupił całej miejscowości jak takiej – tylko dwór z folwarkiem (a więc mówienie, że Reymont kupił Kołaczkowo jest daleko idącym uproszczeniem).

Oprócz dworu w 1920 w Kołaczkowie było jeszcze kilkanaście gospodarstw rolnych należących do rdzennych kołaczkowian. Stąd też podział administracyjny wsi na dwie części: obszar dworski (Reymont, a później Jurasze) i gminę – czyli używając dzisiejszej nomenklatury sołectwo. Sołtysem wsi był wówczas Władysław Olszewski, które stał na czele rady, w której zasiadało jeszcze dwóch ławników (rada sołecka). Taki podział administracyjny utrzymał się do powstania gminy zbiorczej Borzykowo w 1935.

Co istotniejsze Kołaczkowo było wówczas stolicą obwodu. Na jego czele stał komisarz (wójt) Szczepan Zgoliński.

W 1945 majątek ziemski w Kołaczkowie został na mocy dekretu PKWN o reformie rolnej rozparcelowany na kilkanaście 6-8 ha gospodarstw. Natomiast dwór Reymonta stał się własnością gminy Borzykowo.