Jak wychować szczęśliwego człowieka? Montessoriańskie warsztaty w przedszkolu Nasz Świat

Jakimi dorosłymi będą dzieci wychowane w duchu pedagogiki Montessori? – Na pewno samodzielnymi i ciekawymi świata – mówi Ewa Nikołajew-Wieczorowska, trener i pedagog.

Ewa Nikołajew-Wieczorowska od 33 lat zajmuje się pedagogiką Montessori. Jak mówi, jest „montessorianką” od zawsze. Prowadzi kursy i studia podyplomowe. 14 kwietnia podzieliła się swoją wiedzą z rodzicami podczas warsztatów zorganizowanych przez Przedszkole Montessori Nasz Świat, działające przy ul. Fromborskiej 18 we Wrześni.

Temat zajęć brzmiał „Montessoriańskie dziecko w dorosłym życiu”. Obecne na spotkaniu mamy dowiedziały się, jak wspierać dziecko na różych etapach rozwoju i jak wprowadzić do życia rodzinnego elementy pedagogiki montessoriańskiej.

– Przedszkole Montessori daje grunt, ale dalszy rozwój dziecka zależy od rodziców – wyjaśniała Ewa Nikołajew-Wieczorowska.

Była mowa o zaufaniu, dawaniu samodzielności i trudnych relacjach z nastolatkiem. Uczestniczki spotkania dowiedziały się, że aby wychować szczęśliwe i odporne psychicznie dziecko, same muszą zadbać o własne poczucie wartości.

Jak mówi Katarzyna Krysztofiak-Torzewska, dyrektor przedszkola Nasz Świat, jest na to szansa. Zainteresowani mogą szukać informacji na facebookowym profilu „Przedszkole Montessori Nasz Świat we Wrześni”.

Poniżej wywiad z prowadzącą warsztaty.

„WW”: Wielu rodziców słyszało o przedszkolach czy szkołach Montessori, ale chyba niewielu wie, czym różnią się one od tradycyjnych placówek. Czy mogłaby pani w skrócie wyjaśnić, na czym polega pedagogika Montessori?

EWA NIKOŁAJEW-WIECZOROWSKA: – Pedagogika Marii Montessori wywodzi się z nurtu tzw. idei Nowego Wychowania. Kształtowała się w drugiej połowie XIX i na początku XX wieku. Z wszystkich idei, które od tamtego czasu pozostały aktualne, jest ona najbardziej znana w Polsce. Ideą tego nurtu jest podążanie za dzieckiem i stawianie go w centrum. We współczesnym świecie i systemie edukacji właściwie wszyscy o tym mówimy, ale nie zawsze wcielamy to w życie. Zasłaniamy się podstawą programową, planem i przestajemy widzieć dziecko takim, jakim ono jest. Natomiast w placówkach montessoriańskich uznajemy, że każde dziecko jest inne i ma prawo do rozwijania się we własnym tempie. Dziecko ma prawo do samodzielnej nauki i wyboru tego, czego chce się uczyć w danym momencie. Rola nauczycieli i opiekunów sprowadza się do tego, że organizujemy otoczenie, wykorzystując materiały rozwojowe zaprojektowane przez samą Marię, jak i jej następców, i dajemy dzieciom przestrzeń do tego, by mogły się uczyć. Bardzo ważnymi elementami naszej pracy są też obserwacja dziecka i wiedza o jego rozwoju. Prezentujemy pokazowy sposób pracy z materiałami rozwojowymi, a później zostawiamy z nimi dziecko i obserwujemy, co się dzieje.

Jak wyglądają zajęcia w przedszkolach i szkołach Montessori?

– Zajęcia w przedszkolu w głównej mierze oparte są na pracy indywidualnej. Każde dziecko ma swój własny czas. Chodzi o to, by mogło się skupić na tym, co robi. To daje punkt wyjścia do dalszej nauki: pisania, czytania, liczenia. Aby dziecko mogło się skupić, musi być zaspokojona jego najważniejsza potrzeba, czyli ruch, dlatego nasi podopieczni dużo się poruszają po sali. Jednym z założeń Montessori, potwierdzonym zresztą badaniami naukowymi, jest to, że nauka jest efektywna, gdy dziecko jest zainteresowane tematem i wywołuje on u niego pozytywne emocje. Wówczas dziecko cieszy się nauką i angażuje się w nią. W szkołach montessoriańskich obok pracy własnej pojawiają się też zajęcia projektowe w zespole.

Wielu rodziców na pewno zastanawia się, czy podczas samodzielnej pracy dziecko naprawdę jest w stanie nauczyć się umiejętności, które będą potrzebne, gdy pójdzie do szkoły, jeszcze dodatkowo powszechnej, w której panuje tradycyjny system nauczania. Myślę tu o pisaniu, liczeniu, czytaniu, o których pani wspomniała.

– Nauczy się szybciej niż w edukacji systemowej, bo wprowadzamy te kompetencje, gdy dziecko jest na to gotowe. A gdy dziecko jest w normie rozwojowej, ta gotowość przypada na 4.–5. rok życia. W Montessori wiele dzieci wychodzi z przedszkola, potrafiąc już czytać, pisać, mając umiejętności matematyczne na poziomie wyższym niż pierwsza klasa. Dlaczego? Bo tu nie trzeba dopasowywać się do programu. To program jest dopasowywany do dziecka.

A jak wychowanie w duchu Montessori przekłada się na dorosłe życie? Jakie w przyszłości będzie dziecko, które dostało taką bazę w przedszkolu czy szkole?

– To będzie samodzielny człowiek, który będzie potrafił podejmować decyzje i wziąć za nie odpowiedzialność. Na pewno taka osoba będzie ciekawa świata, nie będą dla niej przeszkodą nowe rzeczy, będzie się starała rozwiązywać problemy zamiast ich unikać. W placówkach Montessori nie mamy kar za błędy. W szkole za błąd nie ma jedynki czy dwójki. Mówimy: „Pomyliłeś się, zobacz, jak możesz zrobić to inaczej”. Dziecko wówczas dochodzi w końcu do rozwiązania. Dzięki takiej postawie w dorosłym życiu także będzie tych rozwiązań poszukiwać. Dziecko montessoriańskie będzie dorosłym, który jest uważny na innych i zainteresowany nimi nie tylko przez to, jak wyglądają, co mają, co osiągnęli, ale ze względu na to, że są ciekawymi ludźmi. Wychowujemy empatyczne dzieci, które w przyszłości będą uważnie słuchać i wyciągać wnioski. Kładziemy nacisk na pracę indywidualną, ale jednak jesteśmy w grupie i dzieci uczą się zasad w niej panujących – z poszanowaniem tego, że każdy może mieć inne potrzeby, a działamy razem.

Wiele mówi się, że kompetencjami, które będą liczyć się w świecie przyszłości, będą właśnie samodzielność i umiejętność dopasowania się do zmian czy poczucie sprawczości.

– Myślę, że pedagogika Montessori idealnie wpisuje się w taki model. Obecnie żyjemy w świecie, który błyskawicznie się zmienia. Do lamusa odchodzą historie, że ktoś kończy studia, idzie do pracy i zostaje w niej do emerytury. Myślę, że Montessori idealnie przygotowuje do tego, by odnaleźć się w takim świecie.

ARTYKUŁ SPONSOROWANY