Stowarzyszenie Projekt Września po raz kolejny sprawdziło stan zabytkowych nieruchomości zwolnionych od podatku. Czy właściciele dbają należycie o ich stan?

Zgodnie z przepisami właściciele zabytkowych nieruchomości nie muszą płacić podatków. Warunkiem jest zachowanie obiektu w dobrym stanie. W przypadku fatalnego stanu budynku gmina może zrezygnować z podatkowych ulg. W ubiegłym roku gmina Września przestała zwalniać z podatków: kurnik w Ostrowie Szlacheckim, zespół dworski w Bardzie i park w Grzymysławicach, a gmina Kołaczkowo – dwory w Szamarzewie i Gorazdowie.

Stowarzyszenie Projekt Września od czterech lat sprawdza, jak podatkowe zwolnienia mają się do rzeczywistości. O społecznym audycie rozmawiamy z Damianem Staniszewskim, prezesem stowarzyszenia.

„WW”: W maju podsumowaliście wyniki tegorocznego audytu zabytkowych nieruchomości. Co was skłoniło do podjęcia tej inicjatywy?

DAMIAN STANISZEWSKI: – Lubimy zwiedzać okolicę i podziwiać zabytki. Często zdarza się, że ich stan pozostawia wiele do życzenia. Swoimi działaniami staramy się przeciwdziałać dalszej degradacji zabytków i ich znikaniu z przestrzeni publicznej. To, co zostawili nam nasi rodzice, dziadkowi i pradziadkowie, jest godne zachowania i przekazania kolejnym pokoleniom. Jednym z naszych działań na rzecz zabytków jest przeprowadzany corocznie audyt ich stanu oraz zwolnień podatkowych, które przysługują zabytkom utrzymanym w dobrym stanie. W tym celu zbieramy dane o zwolnieniach podatkowych od wszystkich gmin powiatu wrzesińskiego oraz – dla porównania – z gminy Strzałkowo.

Jakie są wnioski z tegorocznego audytu?

– W tym roku bezkonkurencyjna okazała się gmina Miłosław, która definitywnie uporządkowała sprawę zabytków i podatków. Nadal dobrze wygląda sytuacja w gminie Września. Z kolei pozostałe gminy (Nekla, Kołaczkowo, Pyzdry – przyp. red.) z roku na rok przywiązują coraz większą wagę do poprawnego zwalniania z podatków, ale nadal muszą jeszcze sporo nadrobić.

Które budynki zabytkowe w powiecie wrzesińskim są zatem w najlepszym stanie, a które w najgorszym?

– Generalnie w najlepszym stanie są obiekty sakralne oraz te, których właścicielami są jednostki samorządu terytorialnego. O wiele gorzej wyglądają dwory, pałace i parki, zwłaszcza na terenach wiejskich. Zazwyczaj po upadku PGR-ów spora część z nich zaczęła popadać w systematyczną ruinę. Obecnie jest to największe wyzwanie w zakresie ochrony dziedzictwa kulturowego. Krótko mówiąc, trzeba jak najszybciej zatrzymać postępującą degradację dworów, pałaców i parków.

ZABYTKI W NAJGORSZYM STANIE TECHNICZNYM

Gmina Nekla: zespół pałacowy w Mystkach, dom w Targowej Górce (ul. Kosińskiego 8)

Gmina Września: zespół pałacowy w Chwalibogowie

Gmina Kołaczkowo: dwór w Grabowie Królewskim

Wśród zabytków w złym stanie wymieniacie m.in. pałac w Mystkach, dwór w Grabowie Królewskim czy zespół pałacowy w Chwalibogowie. A jakiś dobry przykład?

– Wszyscy życzylibyśmy sobie, żeby dawne siedziby ziemiańskie wyglądały tak pięknie, jak prezentuje się obecnie pałac na Opieszynie.

Komu przekazujecie te uwagi? Czy mają one charakter wiążący?

– Nasz audyt od początku do końca jest wykonywany społecznie, dlatego jego wyniki nie są dla nikogo wiążące, aczkolwiek obrazują one podejście do zabytków i podatków w poszczególnych gminach. O wynikach audytów rozmawialiśmy z Wielkopolskim Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków, a dodatkowo wysyłaliśmy wnioski poaudytowe do gmin, gdzie sytuacja wyglądała najsłabiej.

Czy zwolnienie z podatku to duże odciążenie dla właściciela? Jakiego rzędu są to kwoty?

– Trzeba zaznaczyć, że zwolnienie z podatku od zabytków ma zachęcić właścicieli zabytkowych nieruchomości do utrzymania ich w dobrym stanie. Dokładna kwota zależy od wysokości podatków lokalnych oraz wielkości obiektu i może wahać się od kilkudziesięciu do kilkuset złotych.

[[reklama1]]