Kto płaci podatek PIT?

Rozliczanie się z podatku PIT niejednokrotnie wydaje się skomplikowane i może przysparzać wiele trudności. Dodatkowo wątpliwości u podatników wzbudziły zmiany związane z Nowym Polskim Ładem. Czym jest podatek PIT i kto jest zobowiązany, aby go płacić?

Czym jest podatek PIT?

Skrótem PIT określany jest podatek dochodowy od osób fizycznych. Do uregulowania tego świadczenia jest zobowiązana każda osoba, która osiągnęła podlegające opodatkowaniu dochody. Należą do nich m.in. przychody pochodzące z działalności gospodarczej, emerytury, sprzedaży nieruchomości czy pracy za granicą (w przypadku osób z polską rezydencją podatkową lub podatników podejmujących zarobek w państwie, z którym Polska podpisywała zobowiązującą do tego umowę).

Wówczas podatnik musi złożyć deklarację podatkową do odpowiedniego Urzędu Skarbowego. Forma tej deklaracji zależy jednak od typu i sposobu osiągania dochodów wykazywanych przez daną osobę. Wszelkich informacji dotyczących obowiązujących zasad, terminów składania deklaracji podatkowych czy ulg warto szukać w sieci. Pomocne mogą okazać się takie strony jak https://www.pit.pl/pit/ oraz narzędzia i formularze udostępniane online przez Ministerstwo Finansów, np. „Twój e-PIT” dla zeznań podatkowych PIT-28, PIT-36, PIT-37 bądź PIT-38.

Programy służące do rozliczania deklaracji PIT online umożliwiają podatnikowi wypełnienie odpowiedniego formularza oraz określenie wysokości podatku, uwzględniając wszelkie należne danej osobie ulgi. Narzędzia tego typu wymagają wprowadzenia danych na temat wysokości przychodów z zeszłego roku oraz przysługujących podatnikowi ulg i odliczeń.

Nowy Polski Ład a zmiany w PIT

Istotne, aby przed rozliczeniem każdy podatnik miał świadomość wszelkich zmian, jakie weszły za sprawą Polskiego Ładu. Wśród nich można wymienić modyfikacje dotyczące pracowników, czyli m.in. obniżenie stawki PIT-u z 17% do 12% czy zniesienie ulgi dla klasy średniej. Znacznemu podwyższeniu uległa wysokość kwoty wolnej od podatku oraz sposób jej naliczania. Dla osób rozliczających się na ogólnych zasadach obecnie wynosi ona 30 000 zł.

Zmianie uległ również m.in. II próg podatkowy, który na ten moment wynosi 32% od nadwyżki powyżej kwoty 120 000 zł. W przypadku seniorów Nowy Polski Ład zakłada np. obniżenie stawki PIT od renty i emerytury do 12%. Reformacje obejmują także zwolnienia dla spółek holdingowych oraz możliwość rozliczania podatnika razem z dzieckiem, nad którym samotnie sprawuje opiekę, w związku z czym wysokość kwoty wolnej od podatku powiększa się do sumy 60 000 zł.

Rodzaje dochodów a formularze PIT

Polski system podatkowy cechuje się mnogością rodzajów formularzy PIT, a przez to wiele osób ma problem z jego właściwym rozliczeniem. Co więcej, za niezłożenie odpowiedniej deklaracji podatnikom grożą wysokie kary, dlatego warto poświęcić szczególną uwagę podczas wywiązywania się z tego obowiązku.

Najpopularniejszym rodzajem formularza PIT jest PIT-37. Druk ten wypełniają przede wszystkim podatnicy, którzy wykazują dochody pochodzące z zarobku osiągniętego na podstawie umowy o pracę lub umów cywilnoprawnych (m.in. umowa zlecenie).

Co ważne, PIT-37 wypełniają także m.in. osoby wykazujące dochody pochodzące z emerytury oraz renty, stypendiów, praw autorskich, umów aktywizacyjnych czy świadczeń z Funduszu Pracy bądź Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. Należy podkreślić, że formularz PIT-37 dotyczy wyżej wymienionych wyłącznie wtedy, gdy nie prowadzą oni pozarolniczej działalności gospodarczej.

Z kolei druk PIT-28 to rozliczenie, które powinni wypełnić podatnicy prowadzący działalność gospodarczą opodatkowaną ryczałtowo od przychodów ewidencjonowanych. Formularz PIT-28 wypełniają także m.in. osoby wykazujące dochody, których źródłem jest najem lub podnajem prywatny (przy opodatkowaniu ryczałtem).

Obowiązek wypełniania formularza PIT-36 spoczywa natomiast na osobach prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą, wykazujących zarobki opodatkowane według skali podatkowej (tzw. zasady ogólne).

W przypadku osób wykazujących przychody m.in. z tytułu odpłatnego zbycia papierów wartościowych, akcji w spółkach posiadających osobowość prawną czy kryptowalut obowiązkowe wypełnieni się formularz PIT-38.

Podatek PIT 2023 a ulgi i odliczenia

Ulgi podatkowe dzieli się m.in. na ulgi od dochodu oraz ulgi odliczane od podatku. Jedną z obowiązujących ulg jest tzw. zerowy PIT dla młodych. Dotyczy on osób przed 26. rokiem życia, które podejmują pracę zarobkową pochodzącą ze stosunku pracy, np. na podstawie umowy o pracę czy umowy zlecenia, stosunku pracy nakładczej i spółdzielczego stosunku pracy.

Co kluczowe, ulga dla młodych obejmuje również przychody uzyskane z tytułu praktyk absolwenckich, stosunku służbowego (stanowiska urzędnicze w urzędach państwowych czy administracji samorządowej i rządowej) i stażu uczniowskiego. Przychody młodych zatrudnionych nie mogą przekraczać kwoty 85 528 zł.

Dodatkowo wśród ulg wymienić można np. ulgę internetową w wysokości 760 zł, która ma zastosowanie w przypadku PIT-28, 36 oraz 37. Należy jednak pamiętać, że ulga ta może być odliczana jedynie przez okres 2 następujących po sobie lat. W przypadku osób wypełniających PIT-28, 36 i 37 jest możliwe także uzyskanie ulgi rehabilitacyjnej, ulgi prorodzinnej o wysokości zależnej od ilości dzieci czy ulgi dla krwiodawców.

Niektórym seniorom przysługuje również tzw. ulga dla pracujących seniorów. Aby ją uzyskać, niezbędne jest okazanie oświadczenia rezygnacji ze świadczeń emerytalnych. Wówczas zwolnieniu od PIT-u podlegają przychody uzyskane przez seniora (kobiety po ukończeniu 60. roku życia oraz mężczyźni po ukończeniu 65. roku życia) z tytułu m.in. pracy na etacie, pracy na podstawie umowy zlecenia czy pozarolniczej działalności gospodarczej.

Należy jednak zaznaczyć, że PIT-0 dla seniora przysługuje tylko w przypadku, gdy z tytułu otrzymywanych przychodów podlega on ubezpieczeniom społecznym. Wtedy z tego względu ulga nie przysługuje m.in. w przypadku przychodów uzyskanych z tytułu umowy o dzieło.

ARTYKUŁ PARTNERSKI